W unijnej perspektywie 2014-2020, większy nacisk ma być położony na udzielanie zwrotnych instrumentów pomocowych niż na bezzwrotne dotacje. W głównej mierze mają one wesprzeć te obszary, w których występuje, bądź może wystąpić, największa konkurencyjność, a więc np. niskoemisyjna gospodarka, zrównoważony transport miejski, odnawialne źródła energii, rozwój i wykorzystanie TIK, badania naukowe, innowacje czy rozwój przedsiębiorstw.
Z punktu widzenia gospodarki i efektywności wykorzystania funduszy unijnych, główna korzyść ze stosowania instrumentów zwrotnych to znacznie większy tzw. efekt gospodarczy. Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa mają lepszy dostęp do finansowania – środki na ogół są dostępne w całym okresie programowania, a sama procedura ubiegania się o nie jest znacznie mniej skomplikowana niż w przypadku konkursów dotacyjnych. Po pierwsze nie są określone początkowe i końcowe terminy naboru, dzięki czemu przedsiębiorca nie musi uzależniać terminu realizacji inwestycji od aktualnie trwającego konkursu. Po drugie znacznie skraca się czas uzyskania informacji o pozyskaniu środków finansowych – w przypadku „tradycyjnych” konkursów dotacyjnych od ogłoszenia konkursu do jego rozstrzygnięcia, a następnie podpisania umowy o dofinansowanie, mija niekiedy nawet ponad pół roku.
Najważniejszą rolą instrumentów zwrotnych w perspektywie 2014-2020 powinno być zatem ułatwienie dostępu do kapitału dla polskich firm sektora MŚP i zachęcenie ich do korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania celem zwiększania konkurencyjności oraz napędzania gospodarki. Preferencyjne kredyty z gwarancjami ze środków publicznych i ich korzyści ułatwiają ten dostęp do finansowania, a jednocześnie stanowią źródło finansowania dla dużo większej liczby przedsiębiorstw, niż w systemie dotacyjnym. Ma to niebagatelne znaczenie z punktu widzenia ogólnogospodarczego.
Opracowanie na podstawie:
